ตับอ่อนเป็นอวัยวะที่มีหน้าที่สำคัญ 2 อย่าง
- สร้างน้ำย่อยเพื่อย่อยอาหาร
- สร้างฮอร์โมน เช่น อินซูลิน กลูคากอน เพื่อควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด
ความเสี่ยงต่อการเกิดมะเร็งตับอ่อน
- พันธุกรรมผิดปกติ พบได้ประมาณ 10%
- การสูบบุหรี่ การดื่มแอลกอฮอล์
- การสั่งสมโลหะหนักในร่างกาย
- สารเคมีได้แก่ เบนซิดิน เบนซิน ยาฆ่าแมลง แร่ใยหิน คลอริเนตเต็ดไฮโดรคาร์บอน (DDT) เป็นต้น
- ภาวะตับอ่อนอักเสบเรื้อรัง
- ดัชนีมวลกายที่สูงผิดปกติ (BMI)
- การรับประทานอาหารแปรรูป หรือเนื้อแดงที่มากเกินไป อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดมะเร็งตับอ่อน
การตรวจคัดกรองมะเร็งตับอ่อน
- ในคนไข้ที่ยังไม่มีอาการใดๆ ไม่แนะนำให้มีการตรวจคัดกรองมะเร็งตับอ่อน ยกเว้นในกรณีที่สงสัยว่าเป็นมะเร็งที่เกิดจากพันธุกรรมผิดปกติในครอบครัว (First degree relatives ญาติสายตรงเช่น พ่อแม่ พี่น้อง ลูก)
แนวทางการรักษามาตรฐาน ขึ้นกับระยะของโรค
- การผ่าตัด การฉายแสง การให้เคมีบำบัด การให้ภูมิคุ้มกันบำบัด การให้ยาพุ่งเป้าร่วมกับเคมีบำบัด
แนวทางการรักษาเสริมร่วมกับการรักษาแบบมาตรฐาน
- การบำบัดด้วยออกซิเจนความดันสูง (Hyperbaric oxygen therapy) ช่วยลดภาวะเนื้อร้ายขาดออกซิเจน ช่วยทำให้เคมีบำบัดบางชนิดทำงานได้ดีขึ้น (gemcitabine) และช่วยลดอาการอ่อนเพลียจากภาวะซีดที่เกิดจากโรคและการรักษา
- การบำบัดด้วยความร้อนเฉพาะที่หรือทั่วร่างกาย (Local or Systemic Hyperthermia) ทำร่วมกับการให้เคมีบำบัด
- การบำบัดโดยการใช้แสง หรือ เลเซอร์ที่มีความยาวคลื่นเหมาะสมไปกระตุ้นตัวยาให้ออกฤทธิ์ไปทำลายเซลล์ที่ผิดปกติ (Photodynamic therapy : PDT) ร่วมกับการให้ออกซิเจน
- การบำบัดด้วยโอโซน (Ozone therapy) จะช่วยกระตุ้นการทำงานของระบบภูมิคุ้มกัน และส่งเสริมผลการรักษาในการควบคุมโรค อีกทั้งภูมิคุ้มกันที่แข็งแรงขึ้นจะช่วยควบคุมการติดเชื้อไวรัสในร่างกาย และยังกระตุ้นให้ร่างกายสร้างสารต้านอนุมูลิสระเพิ่มขึ้น ผลข้างเคียงอาจพบมีปฏิกิริยา Herxheimer reaction (มีไข้ ปวดหัว มีผื่น) เป็นสภาวะที่แก้ไขได้ และ ไม่อันตราย
- การดูแลเรื่องโภชนาการ (nutrition) ในระหว่างเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาล รวมไปถึงการดูแลด้านการออกกำลังกายให้เหมาะสมเพื่อให้ร่างกายยังคงแข็งแรง เพื่อให้ผลการรักษาดีที่สุด
- การฝังเข็ม และการฉีดจุด ช่วยลดอาการบางอย่างที่เป็นผลข้างเคียงของการรักษา เช่น อ่อนเพลีย หายใจติดขัด ร้อนวูบวาบจากการใช้ยาต้านฮอร์โมนเป็นต้น
Natural products for pancreatic cancer
- Curcumin, Cordyceps, Triptolide, Green tea EGCG (decaffeinated), soy genistein, modified citrus pectin, milk thistle, etc
- Vitamin A, B, C
- https://www.cancer.gov/types/pancreatic/patient/pancreatic-treatment-pdq
- https://www.nccn.org/professionals/physician_gls/pdf/pancreatic.pdf
- Kim A, Ha J, Kim J, Cho Y, Ahn J, Cheon C, Kim SH, Ko SG, Kim B. Natural Products for Pancreatic Cancer Treatment: From Traditional Medicine to Modern Drug Discovery. Nutrients. 2021 Oct 26;13(11):3801. doi: 10.3390/nu13113801. PMID: 34836055; PMCID: PMC8625071.
- He X, Wang N, Zhang Y, Huang X, Wang Y. The therapeutic potential of natural products for treating pancreatic cancer. Front Pharmacol. 2022 Nov 2;13:1051952. doi: 10.3389/fphar.2022.1051952. PMID: 36408249; PMCID: PMC9666876.
- Wang, Xiaoxian & Ye, Ningbing & Xu, Chen & Xiao, Chen & Zhang, Zhijie & Deng, Qingyuan & Li, Shiyou & Li, Jiayuan & Li, Zifu & Yang, Xiangliang. (2022). Hyperbaric oxygen regulates tumor mechanics and augments Abraxane and gemcitabine antitumor effects against pancreatic ductal adenocarcinoma by inhibiting cancer-associated fibroblasts. Nano Today. 44. 101458. 10.1016/j.nantod.2022.101458.
- Wang Y, Wang H, Zhou L, Lu J, Jiang B, Liu C, Guo J. Photodynamic therapy of pancreatic cancer: Where have we come from and where are we going? Photodiagnosis Photodyn Ther. 2020 Sep;31:101876. doi: 10.1016/j.pdpdt.2020.101876. Epub 2020 Jun 10. PMID: 32534246.
- van der Horst A, Versteijne E, Besselink MGH, Daams JG, Bulle EB, Bijlsma MF, Wilmink JW, van Delden OM, van Hooft JE, Franken NAP, van Laarhoven HWM, Crezee J, van Tienhoven G. The clinical benefit of hyperthermia in pancreatic cancer: a systematic review. Int J Hyperthermia. 2018 Nov;34(7):969-979. doi: 10.1080/02656736.2017.1401126. Epub 2017 Nov 23. PMID: 29168401.
